Er zijn momenten waarop je voelt dat alles stroomt: je energie, je humeur, je lichaam – alles klopt. En dan zijn er de dagen waarop het zwaar voelt, alsof niets gaat zoals je wilt. Voor mij veranderde dat inzichtelijk toen ik kennismaakte met de Ayurvedische leer van de dosha’s. Volgens Ayurveda, een eeuwenoude Indiase gezondheidsleer, heeft ieder mens drie energiesoorten: Vata, Pitta en Kapha.
Het leren kennen van deze drie energieën bracht me dichter bij mezelf. Het liet me begrijpen
waarom ik soms uit balans was en wat ik eraan kon doen. Zelf ben ik een Kapha-type, en het herkennen van mijn sterke en minder sterke kanten heeft me geholpen om gezonder en energieker te
leven.
Wat zijn
de drie dosha’s?
Ayurveda gaat ervan uit dat alles in de natuur wordt gevormd door vijf elementen: lucht,
ether, vuur, water en aarde. Deze elementen combineren zich in de drie dosha’s:
• Vata, gebaseerd op lucht en ether, staat voor beweging en creativiteit.
• Pitta, gevormd door vuur en water, draait om transformatie en doelgerichtheid.
• Kapha, een mix van aarde en water, vertegenwoordigt stabiliteit en zorgzaamheid.
Iedereen heeft alle drie de dosha’s in zich, maar vaak is één van deze energieën dominanter.
Dit beïnvloedt je lichaamstype, temperament, energieniveau en gevoeligheid voor stress.
De
kenmerken van de drie dosha’s
Vata-mensen zijn energieke, creatieve zielen, maar raken snel uit balans als ze te veel
doen. Hun lichamen zijn vaak slank, met een droge huid en koude handen. Ze kunnen rusteloos worden of slecht slapen wanneer ze te weinig structuur hebben.
Pitta-types zijn warmbloedig en gedreven, met een sterke wil en scherpe geest. Ze zijn vaak
snel geïrriteerd of oververhit als ze zichzelf te veel pushen. Fysiek hebben ze een gemiddelde bouw en een sterke spijsvertering, maar ze kunnen gevoelig zijn voor ontstekingen of overmatige
stress.
Kapha-types, zoals ikzelf, zijn rustig, stabiel en geduldig. We hebben een stevige bouw en
een zachte huid, maar zijn gevoelig voor traagheid of vastlopen als we niet in beweging blijven. Wanneer Kapha uit balans is, voel je je zwaar en futloos, alsof niets je vooruit kan
duwen.
Mijn
ervaring als Kapha-type
Als Kapha merkte ik vaak dat ik geneigd was te blijven hangen in dezelfde routines. Ik ben
van nature zorgzaam en houd van een stabiele omgeving, maar ik leerde ook dat diezelfde kwaliteiten soms kunnen werken als een blokkade. Wanneer ik uit balans was, voelde ik me snel futloos of
traag.
Door Ayurveda ontdekte ik manieren om dat patroon te doorbreken. Zo ben ik bewust meer gaan
bewegen en heb ik mijn eetpatroon aangepast. Geen zware, romige maaltijden meer wanneer ik al weinig energie had, maar juist lichte, warme gerechten zoals soepen en gemberthee. Ik probeer elke
dag iets nieuws te doen om mijn routine te doorbreken, hoe klein ook – het helpt me mentaal en fysiek om weer in balans te komen.
Hoe dit
jou kan helpen
Het mooie van Ayurveda is dat het inzicht geeft in wie je bent. Het leert je herkennen
waarom je soms energiek en helder bent, en op andere dagen moe of gefrustreerd. Door jouw dominante dosha te leren kennen, kun je bewuster omgaan met wat je lichaam en geest nodig
hebben.
Een Vata-type zal baat hebben bij structuur en rustgevende routines, terwijl een Pitta-type
beter gedijt met verkoelende voeding en ontspanning. Voor Kapha-types is beweging en variatie juist essentieel om niet vast te lopen.
Deze balans is niet alleen belangrijk voor je lichaam, maar ook voor je geest. En als je,
zoals ik, merkt hoe kleine aanpassingen grote verschillen maken, voel je je uiteindelijk sterker, lichter en energieker.
